Cộng hòa liên bang

Cộng hòa liên bang (tiếng Anh: federal republic) là một liên bang gồm các bang có thể chế chính phủ Cộng hòa. Liên bang là chính phủ trung ương. Việc sử dụng thuật ngữ Cộng hòa có vẻ như không thích hợp nhưng ít nhất nó có ý nghĩa là một bang hay liên bang gồm các bang không có một quốc vương/nữ hoàng.

Trong một Cộng hòa liên bang, có sự chia sẻ quyền lực giữa chính phủ "liên bang" quốc gia và chính quyền của các phân cấp hành chính bên dưới. Tuy mọi quốc gia điều hành việc phân chia quyền lực có khác nhau nhưng chính sách về tiền tệ, an ninh quốc phòng, và các vấn đề khác thuộc tầm mức "quốc gia" được tiến hành ở cấp bậc "liên bang" trong khi đó các vấn đề địa phương như đường sá và bảo trì hạ tầng cơ sở và chính sách giáo dục được tiến hành ở cấp bậc địa phương. Nói cách khác, tuy chính phủ liên bang có chủ quyền tối thượng nhưng một số chủ quyền giới hạn được trao cho các cấp bậc hành chính bên dưới nơi mà chính phủ liên bang không có thẩm quyền. Đây là sự tương phản so với một Cộng hòa đơn lập nơi mà chính phủ quốc gia có toàn chủ quyền trên tất cả các khía cạnh đời sống chính trị đối với các cấp bậc hành chính bên dưới, và so với một liên hiệp nơi mà các quốc gia cấu thành vẫn giữ được chủ quyền tối thượng. Hình thức chính phủ này được nhiều quốc gia khắp thế giới sử dụng.

Danh sách các Cộng hòa liên bang

Hiện thời

Liên bang	Tên chính thức và kiểu cách	Phân cấp bên dưới	nguyên thủ quốc gia
Argentina	Cộng hòa Argentina	Các tỉnh	Tổng thống
Áo^[1]	Cộng hòa Áo	Các bang	Tổng thống liên bang
Bosnia và Herzegovina^[2]	Bosnia và Herzegovina	Các thực thể	Tập thể tổng thống
Brasil^[3]	Cộng hòa Liên bang Brasil	Các bang	Tổng thống
Comoros	Liên bang Comoros	Các đảo tự trị	Tổng thống
Ethiopia^[4]	Cộng hòa Dân chủ Liên bang Ethiopia	Các vùng	Tổng thống
Đức^[5]	Cộng hòa Liên bang Đức	Các bang	Tổng thống
Ấn Độ^[6]	Cộng hòa Ấn Độ	Các bang	Tổng thống
Iraq	Cộng hòa Iraq	Các vùng	Tổng thống
Madagascar	Cộng hòa Madagascar	Các tỉnh tự trị	Tổng thống
Mexico^[7]	Hợp Chúng Quốc Mexico	Các bang	Tổng thống
Micronesia	Liên bang Micronesia	Các bang	Tổng thống
Nepal^[8]	Cộng hòa Dân chủ Liên bang Nepal	Nghị viện cấu thành Chưa quyết định	Tổng thống
Nigeria^[9]	Cộng hòa Liên bang Nigeria	Các bang	Tổng thống
Pakistan^[10]	Cộng hòa Hồi giáo Pakistan	Các tỉnh và khu vực bộ lạc	Tổng thống
Nga^[11]	Liên bang Nga	Các chủ thể liên bang	Tổng thống
Nam Phi	Cộng hòa Nam Phi	Các tỉnh	Tổng thống
Thụy Sĩ^[12]	Liên bang Thụy Sĩ	Các bang	Hội đồng liên bang
Hoa Kỳ^[13]	Hợp chúng quốc Mỹ	Các tiểu bang	Tổng thống
Venezuela^[14]	Cộng hòa Bolivar Venezuela	Các bang	Tổng thống
Palau	Cộng hoà Palau	Các bang	Tổng thống

Lịch sử

Cộng hòa Hà Lan (1581–1795)
Paraguay (1813-1876)
Đại Colombia (1819-1831)
- Hợp chúng Quốc Colombia (Cộng hòa liên bang cho đến năm 1886; Cộng hòa đơn lập sau năm 1886)
Cộng hòa Liên bang Trung Mỹ (1823–1838)
Cộng hòa Weimar (Đức 1919-1933)
Liên Xô (1922-1991)
Tây Đức (1922-1991)
Nam Tư (1945-1992)^[15]
- Serbia và Montenegro (1992-2006)
Burma Liên bang Burma (1948-1962)
Hợp chúng Quốc Indonesia (chính thức 1949-1950, tuy các bang tồn tại cho đến hiệp ước sau cùng vào năm 1956 theo đó Cộng hòa Nam Maluku và bang Đông Sumatra đồng ý nhập vào Cộng hòa Indonesia.)
Cộng hòa Liên bang Cameroon (1961-1972)
Uganda (1962-1966)
Tiệp Khắc (1969-1992)^[15]